Projekt Sprężyna

O PROGRAMIE

Program Sprężyna to program wspierający edukację osób niepolskojęzycznych w I SLO Bednarska. Od września 2010 roku wspieramy młodzież, której pierwszym językiem nie jest język polski, a także tę, która wcześniej uczyła się w innym niż polski systemie edukacji. Prowadzimy lekcje języka polskiego jako obcego. Wyrównujemy różnice programowe. Uczymy o kulturze w sposób inkluzywny, dialogowy, pokazujemy możliwości. Wspieramy indywidualnymi konsultacjami ze wszystkich przedmiotów, nauką języka polskiego pod kątem rozszerzeń (język polski biologiczny, język polski matematyczny, etc), rozmawiamy, jesteśmy blisko, trzymamy rękę na pulsie. Program liceum dostosowujemy do możliwości językowych, a formy pracy, sposoby uczenia się do konkretnej osoby. Przygotowujemy do polskiej matury. Uczymy tak, żeby wyrównać szanse.

DLACZEGO „SPRĘŻYNA”?

Polski system edukacji nie przewiduje żadnych sensownych ścieżek dla młodzieży niepolskojęzycznej. Od wielu lat niemal nic się w tej kwestii nie zmienia. Wszystko zależy od inicjatywy dyrekcji i grona pedagogicznego. Wiele lat temu, jako szkoła kierująca się ideałami równościowymi wzięliśmy sprawy w swoje ręce. Program Sprężyna  powstał w odpowiedzi na ogromne potrzeby. Jest programem oferującym pomoc osobom, które chcą się uczyć, które mają marzenia, ale którym brak odpowiedniej znajomości języka polskiego, i/albo ciężka sytuacja materialna nie dają szans w szkołach publicznych. 

Myśląc o osobach niepolskojęzycznych w polskich szkołach często myślimy o dzieciach. Tak, to wielkie szczęście jeśli przyjedzie się do innego kraju na początku ścieżki edukacyjnej (choć dwujęzyczność, kłopoty z legalizacją pobytu, trudności rodzinne, zmiany miejsca zamieszkania, to poważne trudności, o których należy mówić). Większość osób uczących się w naszym programie przyjechało do Polski w wieku nastoletnim. Musiało rozpocząć naukę języka polskiego i naukę w polskiej szkole równolegle. Staramy się umożliwić im taki start, który daje choć trochę bardziej wyrównane możliwości po ukończeniu szkoły: dobrą znajomość języka polskiego, obycie w kulturze, świadomość różnorodności kulturowej, umiejętność wykorzystania swojego doświadczenia w praktyce. Włączamy w społeczność, w proces jej budowania i wspierania. Pokazujemy możliwości. Skupiamy się na tym, że osoby uczniowskie, muszą być samodzielne, ale samodzielność nie jest cechą wrodzoną. Samodzielności trzeba uczyć. 

Próbujemy pomóc znaleźć drogę między  marzeniami, a celami możliwymi do osiągnięcia. System edukacji na poziomie szkół średnich nie przewiduje ulg. Matura to egzamin zdawany po polsku. Czy jesteś z Polski, Czeczenii, Tybetu, Chin, Ukrainy, Białorusi, czy z Kostaryki musisz zdawać ten sam egzamin, który zdają osoby polskojęzyczne. Musisz znać „Dziady” i „Potop”, „Pana Tadeusza” i „Ludzi bezdomnych”. Musisz zrozumieć polecenie zadania z matematyki, z chemii, czy z geografii. Nauczyć się słownictwa specjalistycznego, zacząć interpretować i analizować po polsku.

Osoby niepolskojęzyczne na „Bednarskiej” czasami nigdy się nie uczyły, czasami były najlepsze w swojej szkole, czasami są tu z rodziną, a czasem zupełnie same. Niektóre z nich przetrwały ośrodki dla uchodźców, deportację, lata przedłużania pobytu bez stabilizacji, konieczność znalezienia pracy, rozstania, kłopoty z dostosowaniem się, wyobcowanie, zetknięcie z nowym, obcym systemem szkolnym i naukę jednego z najtrudniejszych języków świata.

Sprężyna to słowo, które oprócz bardzo polskiej wymowy (zbitka spółgłoskowa, samogłoska nosowa, głoska ż) ma również znaczenie metaforyczne. Pomagamy wystartować, wykorzystujemy potencjał, chcemy być sprężyną zmian, rozwoju, intelektualnych przygód, ale przede wszystkim bezpiecznej codzienności.